Chập điện xảy ra khi các pha điện tiếp xúc trực tiếp, thường do dây dẫn hở hoặc rò rỉ. Sự cố này có thể gây cháy dây, hư thiết bị và mất an toàn trong sinh hoạt. Để xử lý kịp thời, Thợ Việt sẽ giúp anh/chị nên hiểu rõ nguyên nhân gây chập điện và cách khắc phục từng tình huống cụ thể.
Những nguyên nhân gây chập điện và cách khắc phục
Chập điện thường xảy ra do nhiều nguyên nhân khác nhau trong quá trình sử dụng điện sinh hoạt. Một số tình huống phổ biến như: Dây dẫn hở, mối nối lỏng, dùng quá tải hoặc thiết bị kém chất lượng. Dưới đây là một số nguyên nhân gây chập điện và cách khắc phục.
Nguyên nhân gây chập điện do chập mạch điện
Chập mạch điện thường xảy ra khi pha nóng và pha nguội tiếp xúc trực tiếp do dây dẫn hở. Dòng điện tăng đột ngột khiến lớp cách điện bị cháy, sinh ra tia lửa và có thể gây cháy thiết bị. Tình trạng này thường bắt nguồn từ dây dẫn không đạt chuẩn hoặc lắp đặt sai kỹ thuật. Ngoài ra, lớp vỏ dây bị mục cũng làm tăng nguy cơ chập điện.
Cách khắc phục
Cần tăng khoảng cách giữa hai dây dẫn lên tối thiểu 0,25m để hạn chế tiếp xúc. Các đầu nối cần siết chặt, bố trí so le, tránh để các sợi dây trung tính chồng lên nhau. Không nên dùng đinh hoặc dây thép để cố định đường dây dẫn điện. Anh/chị hãy ưu tiên gọi thợ điện nước đến sửa điện nước để hạn chế hư hỏng.
Chập điện do quá tải và ngắn mạch
Hiện tượng quá tải thường xảy ra ở mùa hè bơi nhu cầu dùng điện tăng cao đặc biệt là việc sử dụng điều hòa, đây là thiết bị tiêu thụ công suất cực kì cao thêm vào đó là những thiết bị sử dụng kèm theo khiến cho dòng điện trở nên quá tải đột ngột khiến CB, aptomat ngắt liên tục dẫn đến tình trạng chập cháy.
Cách khắc phục
Nên sử dụng dây dẫn có tiết diện phù hợp để đảm bảo dòng điện ổn định. Tránh cắm quá nhiều thiết bị vào cùng một ổ điện hoặc nguồn cấp chính trong nhà. Kiểm tra định kỳ hệ thống dây dẫn, phích cắm và các thiết bị điện có dấu hiệu hư hại. Lắp đặt cầu dao, aptomat hoặc cầu chì riêng cho từng thiết bị để dễ kiểm soát.
Chập điện do mối nối không tốt
Múi nối dây điện lỏng lẻo hoặc cắm không chặt có thể làm tăng điện trở tiếp xúc. Dòng điện bị cản trở sẽ tạo ra hiện tượng phóng tia lửa tại điểm tiếp xúc. Tình trạng này dễ làm chảy nhựa ổ cắm và ảnh hưởng đến thiết bị xung quanh. Nguy cơ chập cháy cao nếu không phát hiện kịp thời và gọi thợ điện nước đến xử lý.
Cách khắc phục
Nên dùng ổ cắm và phích cắm đồng bộ, phù hợp và có nguồn gốc rõ ràng. Khi cắm điện, thao tác cần dứt khoát để đảm bảo điểm tiếp xúc được giữ ổn định. Các múi nối dây cần vặn chặt, quấn kỹ bằng băng keo để hạn chế hở điện. Không sử dụng thiết bị đã gỉ sét vì có thể làm giảm hiệu suất kết nối.
Chập điện do ẩm ướt, nước rò rỉ
Nước từ mái nhà, tường hoặc khu vực nhà vệ sinh có thể thấm vào hệ thống điện âm tường. Độ ẩm làm giảm khả năng cách điện, dễ gây chập và phóng tia lửa. Các vị trí ổ cắm, công tắc gần nguồn nước càng dễ bị ảnh hưởng. Nguy cơ tăng cao khi dây dẫn không có lớp bảo vệ phù hợp.
Cách khắc phục
Không lắp ổ điện ở nơi dễ bị nước bắn hoặc có độ ẩm cao kéo dài. Kiểm tra định kỳ lớp chống thấm trần và tường để hạn chế nước thấm. Nên sử dụng ổ cắm có nắp che kín và vỏ chống nước nếu gần khu vực ẩm. Đối với nhà vệ sinh hoặc ngoài trời, nên lắp ổ cắm chống ẩm chuyên dụng.
Chập điện do sự truyền nhiệt của các thiết bị tiêu thụ điện
Khi thiết bị điện hoạt động, nhiệt năng sẽ sinh ra và truyền ra dây dẫn. Nếu lượng nhiệt vượt ngưỡng, lớp vỏ cách điện bên ngoài có thể bị nóng chảy. Điều này làm tăng nguy cơ các múi dây chạm vào nhau gây chập. Sự cố thường xảy ra ở thiết bị tiêu thụ công suất lớn trong không gian kín.
Cách khắc phục
Không nên sử dụng đồng thời nhiều thiết bị có mức tiêu thụ điện cao như điều hòa, máy sấy, máy nước nóng. Ưu tiên tách riêng nguồn điện cho các thiết bị sinh nhiệt mạnh để dễ kiểm soát. Hạn chế sử dụng các thiết bị tỏa nhiệt trong phòng quá kín. Nên kiểm tra dây dẫn định kỳ nếu sử dụng các thiết bị công suất lớn thường xuyên.
Chập điện do sử dụng thiết bị kém chất lượng
Các loại ổ cắm, dây dẫn hoặc phích cắm giá rẻ, không rõ nguồn gốc rất dễ gặp sự cố khi sử dụng. Chất liệu kém dẫn đến hiện tượng nóng chảy hoặc đánh tia lửa trong quá trình truyền tải điện. Những thiết bị này thường không đủ khả năng chịu nhiệt hoặc tải điện ổn định. Nguy cơ chập cháy tăng cao nếu sử dụng trong thời gian dài.
Cách khắc phục
Nên chọn vật tư điện có nguồn gốc rõ ràng và phù hợp tiêu chuẩn kỹ thuật. Tránh sử dụng thiết bị không có thông tin kiểm định hoặc nhãn hiệu không rõ ràng. Kiểm tra kỹ phích cắm, ổ cắm trước khi sử dụng để phát hiện dấu hiệu hỏng hóc. Nếu có hiện tượng nóng bất thường, nên thay thế ngay để hạn chế rủi ro.
Chập điện do sét đánh
Sét đánh có thể truyền điện qua đường dây và gây chập nếu hệ thống không có thiết bị bảo vệ. Nguy cơ tăng cao khi dây điện mắc trên cây lớn hoặc gần cột thu lôi. Thiết bị điện trong nhà như tivi, ăng ten dễ bị ảnh hưởng trực tiếp. Sự cố có thể gây hư hỏng thiết bị hoặc phát sinh cháy nổ.
Cách khắc phục
Không nên treo dây điện lên cây cao để tránh dẫn sét vào nhà. Khi có giông bão, cần tắt các thiết bị dễ hút sóng như tivi, ăng ten. Tránh đứng gần những khu vực có khả năng truyền sét như cây lớn hoặc công trình có cột thu lôi. Nên sử dụng thiết bị chống sét lan truyền cho hệ thống điện gia đình.
Hiểu rõ nguyên nhân gây chập điện giúp anh/chị chủ động phòng tránh rủi ro trong quá trình sử dụng điện hằng ngày. Nếu hệ thống điện gặp sự cố hoặc cần kiểm tra lại độ an toàn, anh/chị có thể liên hệ Thợ Việt – Thợ Của Mọi Nhà qua 1800 8122 để được hỗ trợ nhanh chóng, rõ ràng và đúng kỹ thuật.